Nyika yedu ndiyo yega inochengeta hupenyu muChadenga chizere chinozivikanwa. Tine mamiriro uye nhevedzano yemweya inobvumidza kusimudzira kwehupenyu sekuziva kwedu nhasi. Izvi zvinoita kuti pasi redu rive rakapfuma mukusiyana-siyana, muzvinhu zvegeological uye muzvinhu zvinotisiya tichishamisika. Sezvaanotaura nguva zhinji kuti chokwadi chinoshamisa pane fungidziro, nhasi tichaisa pfungwa pa kuziva kwePasi.
Joinha isu mune ino inonakidza chinyorwa cheakanakisisa kuziva paPasi izvo zvinonyatso kukushamisa iwe uye kukuita iwe uve neruzivo rwekuziva zvakawanda nezve yedu nyika. Hatisi kuzokuodza moyo.
Zvinonakidza zvinhu zvevhu repasi morphology
Nyika yedu ine yakasarudzika uye yakakosha morphology mune zvese zvakasikwa. Izvi zvinoita kuti tifungisise kuti tiri kuzvibata sei. Iko hakuna imwe nyika yechipiri yekushandira seinotsiva ino. Naizvozvo, zvakakosha kuti uzive zvese nezve imba yedu uye tive nehana yekugona kuichengetedza.
Iyo yakasarudzika morphology inobvumira pasi kuti rive nevagari vese uye kuti rirambe riine basa, richigadzira zvinovaka muviri uye chikafu kwatiri. Kana isu tikakwanisa kuita gomba rinosvika kubva kudivi repasi kuenda kune rimwe, Zvinongotitorera maminetsi makumi mana kubva kudivi kuenda kune rimwe. Nekudaro, tisati tasvika pamusoro, isu taizodonha zvakare munzira yakatarisana uye taizopedza nekusingaperi tichiwira kubva kune rumwe rutivi kuenda kune rumwe. Izvi zvinokonzerwa nekumhanyisa kunoita pasi kufamba kwaro kutenderera.
Zvatinowanzo shandiswa kutaura kuti Nyika inotora maawa makumi maviri nemana kuti itendeuke haina kudaro. Zvinotora chaizvo maawa makumi maviri nemaviri, maminetsi makumi mashanu neshanu nemasekonzi mana. Tinotenderera kusvika maawa makumi maviri nemana kuti zvive nyore kuverenga. Ichi ndicho chikonzero nei zhizha uye nguva yechando solstices uye echirimo uye echando equinoxes zvisingawanzo kuitika panguva imwe chete.
Nyika yedu inotenderera kuzuva nenzira inopfuurira. Izvi zvinokonzerwa nekukura kukuru kweZuva uye simba rayo rinokwevera rinoita paPasi. Kunyangwe tichifamba 107,826 km muawa, hatinzwe kana nepadiki kuti tiri kufamba. Zvinoita kunge chinhu chemashiripiti, asi nekuda kwesimba, hatisi kuona kutama kwePasi kana kufamba kwaro kutenderera.
Nzvimbo dzinoshamisa
Sezvatinogona kuona mune mamwe zvinyorwa kana mapikicha, Nyika ine nzvimbo dzinoshamisa dzinoratidzika kunge dziri kunze kwemamuvhi. Nekudaro, ivo chaizvo chaizvo. Uye ndeyekuti mamiriro ekunze nemamiriro ekunze anogona kugadzira nzvimbo dzinoyevedza uye dzinotyisa nekuda kwemamiriro avo asina kugadzikana. Nzvimbo yakaoma kwazvo pasi pano iAtacama Desert. Inowanikwa muChile nePeru. Pakati pezvidzidzo zvekunaya kwemvura, tinoona kuti pave paine makore anopfuura mazana mana asina kana donhwe remvura rakadonhera munzvimbo yepakati perenje. Ichi chinyorwa uye bvunzo yekupona yezvinhu zvipenyu zvinogara mairi.
Kune rimwe divi, isu tine nzvimbo inopisa kwazvo pasi. Inozivikanwa seMupata weRufu. Murenje reAtacama, takave nemvura yakanakisa kunaya, zvisinei, hazvina kureva kuti yaive netembiricha yakanyanya. Zvisinei, muCalifornia tine Death Valley. Mubani iri vauya kuzonyoresa kusvika pamadhigirii makumi mashanu nenomwe tembiricha. Yakasimbiswa muna Chikunguru 10, 1913. Kubva ipapo kukosha uku hakuna kuzodarika.
Kupesana neizvi, tinozviwanira isu inotonhorera pasi. Antarctica ndiyo inotonhora nzvimbo panyika. Iyo yakadzika yakadzvanywa tembiricha yakaitika muVostok, musi waChikunguru 21, 1983 uye yakanga iine kukosha -89 degrees Celsius. Vostok iri pamamita 3488 ekukwirira.
Pakati penzvimbo dzakadzika kwazvo papasi, inoenzana ne24,5 Empire State zvivakwa. Sango reAmazon roga rinomirira hafu yepasi pesango rese renyika. Naizvozvo, kuchengetedzwa kwayo kwakakosha zvakanyanya.
Zviitiko zvinoshamisa uye zviitiko
Kunyangwe isu tisingazvione kana kufunga nezvazvo, pakati pezana nemazana matatu ematani eguruva repasi rose anowira pasi redu zuva rega rega. Guruva iri rinoparadzaniswa nemuchadenga kusvikira ratsemuka kuita chimwe chinhu chisingabatike.
Zera repasi redu harizivikanwe zvizere. Zvisinei, kune zvakawanda zvidzidzo zvezera rematombo ekare zvakawanikwa izvozvo ndezvemakore anokwana 4,28 mamirioni. Saka, zvakanyanya kana zvishoma izvi ndezvekuti pasi redu ragara sei. Pakati pePasi rakapfuma kwazvo pamusoro penzvimbo yese. Kune goridhe rakawandisa zvekuti taigona kuvhara pasi rese nehupamhi hwemasendimita 45,72.
Tichifananidza nyika yedu neZuva kana iyo Jupita ine zvinhu zvekusiyanisa saizi, zvinogona kunzi Zuva rakafanana nebhora regungwa, Jupita bhora regoridhe uye Pasi pizi. Saka tinogona kuona musiyano muhukuru pakati peumwe neumwe wedenga muviri.
Dai takanga tisina Mwedzi sesataneti, zuva repasi raingopera maawa matanhatu chete. Izvi zvinodaro nekuti kukweva kunokwezva kweMwedzi hakungokonzere mafungu. Zvinoitawo kuti kutenderera kwePasi kunonoke uye kunogara kwemaawa makumi maviri nemana, sezvataona kare.
Chokwadi chinonakidza
Pakati pema data atinowana necuriosities dzePasi isu tine:
- Ivo varipo vakatenderedza 3,04 trillion miti pasi rese.
- Giravhiti haina kufanana kwese kwese pasi. Ichakaita elliptical muchimiro, ivhu harina kuenzana uye huwandu hauna kuenzana zvakaenzana. Pamatanda kusimba kwakakura kudarika iko ikweta.
- Zuva raizokwana 1,3 miriyoni mapuraneti akaenzana neyedu.
- Pakati pemakomo gumi kusvika makumi maviri anoputika zuva rega rega pasi rose.
- Pasi ndiyo chete nzvimbo inogona kuitika nemoto nenzira yechisikigo.
- Kune zvakawanda zvipenyu mupuniki yepuniki yevhu kupfuura pane vanhu pasi rese.
Ndinovimba zvido izvi zvePasi zvinokusiyai makashamisika. Nyika yedu ndiyo yega inogona kugashira hupenyu hunozivikanwa nhasi, isu tichaenda kuichengeta sezvayakakodzera.