A mọ̀ bí ìpele ozone ṣe ṣe pàtàkì tó fún afẹ́fẹ́ wa àti pé kí a lè tọ́jú ìwàláàyè gẹ́gẹ́ bí a ti mọ̀ ọ́n pẹ̀lú ìwọ̀n ìgbóná kan tí ń mú kí ilẹ̀ ayé lè gbé. Bí ó ti wù kí ó rí, àwọn ìgbòkègbodò wa ń fa idinku ti ozone afẹ́fẹ́fẹ́fẹ́fẹ́fẹ́fẹ́fẹ́fẹ́fẹ́ níwọ̀ntúnwọ̀nsì lẹ́yìn náà ní dídínpọn ìpele tí ń dáàbò bò wá lọ́wọ́ ìtànṣán oòrùn. Nibẹ ni o wa lọpọlọpọ awọn ọna lati dinku idinku osonu.
Ninu nkan yii a yoo sọ fun ọ kini awọn ọna lati dinku idinku osonu, ati kini a le ṣe fun rẹ.
Pataki ti osonu Layer
Ozone jẹ moleku oju aye ni fọọmu gaseous, ti a ṣẹda nipasẹ awọn ọta atẹgun mẹta, ti o wa ninu troposphere ati ti o gbooro jakejado stratosphere, Layer ti o wa laarin 18 ati 50 kilomita loke oju ilẹ. Layer ozone ṣe fọọmu ti o nipọn ni stratosphere, eyiti o yi Earth ka ti o si ni iye nla ti ozone.
O jẹ awari ni ọdun 1913 nipasẹ awọn onimọ-jinlẹ Faranse Charles Fabri ati Henri Bisson. Idojukọ ozone ninu afefe yatọ nipa ti ara pẹlu afefe, iwọn otutu, giga, ati latitude, ati awọn nkan ti a ṣe nipasẹ awọn iṣẹlẹ adayeba tun le ni ipa awọn ipele ozone.
Ni ozone a ni awọn ohun alumọni atẹgun ti o ṣiṣẹ bi ẹwu ti o ṣe aabo fun wa lati itankalẹ UV (ibaraẹnisọrọ taara pẹlu imọlẹ oorun). Awọn egungun UV ti o ni ipalara ṣe alabapin si eewu awọn arun apaniyan bii cataracts, akàn ara, ati ibajẹ si eto ajẹsara.
Imọlẹ tun le ṣe idamu igbesi aye ọgbin ilẹ, awọn oganisimu unicellular, awọn rudurudu idagbasoke, awọn iyipo biokemika, awọn ẹwọn ounjẹ/awọn oju opo wẹẹbu ati awọn ilolupo inu omi.
Ìṣẹ̀lẹ̀ tí ń bẹ lẹ́yìn ìgbòkègbodò ozone Layer ni pé àwọn molecule ozone fa apá kan ìtànṣán ultraviolet tí wọ́n sì fi ránṣẹ́ padà sí òfuurufú, nínú ọ̀ràn yìí dídínwọ̀n iye ìtànṣán tí ó dé ilẹ̀ ayé.
Sibẹsibẹ, awọn iṣẹ eniyan gẹgẹbi iṣelọpọ ile-iṣẹ ti mu idinku ti Layer ozone pọ si. A ti ri idinku ti ozone lati jẹ nitori wiwa ni stratosphere ti chlorofluorocarbons (CFCs) ati awọn gaasi orisun halogen miiran ti a mọ ni awọn ohun elo ti o dinku (ODS).
Awọn nkan wọnyi jẹ awọn kemikali sintetiki ti ti lo ni agbaye ni ile-iṣẹ ati awọn ohun elo olumulo. Awọn nkan wọnyi ni a lo ninu awọn firiji, awọn apanirun ina, ati awọn atupa afẹfẹ. Wọn tun n ṣe idabobo awọn foams bi awọn olomi, awọn aṣoju fifun ati awọn ategun aerosol.
Eyi ṣẹda iho kan ninu ozone, eyiti o wa ni awọn ọpa ti awọn okun Arctic ati Antarctic ti o fun laaye iye nla ti itankalẹ ultraviolet lati wọ ilẹ naa. Awọn itujade lati awọn okunfa adayeba ati ti eniyan ṣe pari ni stratosphere ati ki o dinku awọn ohun elo ozone, ti o pọ si iwọn ati ipa ti iho yii ni Layer ozone.
Eyi ti di ipenija ayika nitori pe o duro fun irokeke ewu si awọn fọọmu igbesi aye lori Earth. Pupọ julọ awọn nkan ti o npa osonu ti njade nipasẹ awọn iṣẹ eniyan ti jẹ ọlọrọ ni stratosphere fun awọn ewadun, eyi ti o tumo si wipe awọn imularada ti osonu Layer jẹ gidigidi o lọra ati ki o gun ilana. Nitorinaa, iwulo wa lati dinku oṣuwọn idinku osonu.
Awọn ọna lati dinku idinku osonu
Lo Apejọ ati Ilana ni pipe
Lati dinku idinku osonu, awọn orilẹ-ede kakiri agbaye ti gba lati da lilo awọn nkan ti o dinku. Adehun naa ti fowo si ni ọdun 1985 gẹgẹbi Adehun Vienna fun Idabobo ti Layer Ozone ati Ilana Montreal 1987 lori Awọn nkan ti o npa Ozone Layer kuro.
Awọn nkan akọkọ ti Ilana naa bo pẹlu chlorofluorocarbons (CFCs), hydrochlorofluorocarbons (HCFCs), halons, tetrachloride carbon, methyl chloroform ati methyl bromide, gbogbo eyiti a tọka si bi “awọn nkan iṣakoso”.
Ipalara ti awọn nkan wọnyi fa si Layer ozone jẹ afihan nipasẹ agbara idinku ozone wọn (ODP). Ni ọdun 2009, Adehun Vienna ati Ilana Montreal di awọn adehun akọkọ ti gbogbo agbaye ti fọwọsi ni itan-akọọlẹ ti United Nations.
Idinku awọn gaasi ti o dinku Layer ozone
O nilo lati yago fun lilo awọn gaasi ti o ṣe ipalara si Layer ozone, ti a lo bi awọn akoonu lati dẹrọ iṣẹ ti awọn ohun elo kan, ati paapaa bi awọn ohun elo aise ni awọn ilana iṣelọpọ ile-iṣẹ. Diẹ ninu awọn gaasi ti o lewu julọ ni chlorofluorocarbons (CFCs), hydrocarbons halogenated, methyl bromide ati nitrous oxide (N2O).
Din awọn lilo ti awọn ọkọ
Nitrogen oxides (N2O) ati awọn hydrocarbons ti awọn ọkọ akero, awọn ọkọ ayọkẹlẹ, awọn oko nla, ati awọn ọkọ ayọkẹlẹ miiran ṣe alabapin si idoti afẹfẹ ati ni ipa lori ipele ozone. Nítorí náà, Oṣuwọn eyiti Layer ozone ti dinku le dinku nipasẹ lilo gbigbe ọkọ ilu, carpooling, diėdiė jijẹ iyara awọn ọkọ ayọkẹlẹ, arabara tabi awọn ọkọ ina mọnamọna, awọn kẹkẹ tabi nrin awọn ijinna kukuru. Eyi ṣe iranlọwọ lati dinku lilo awọn ọkọ ayọkẹlẹ ti nfa epo, eyiti o dinku idoti afẹfẹ.
Yago fun awọn ọja pẹlu awọn nkan ti o dinku osonu
Diẹ ninu awọn ọja ti a lo, bii Kosimetik, aerosols, awọn aṣoju ifofo, awọn irun irun ati awọn ọja mimọ, wọn ṣe ipalara fun wa ati ayika nitori pe wọn ṣe awọn ohun elo ti o dinku ipele ozone, gẹgẹbi nitrous oxide, halogenated hydrocarbons, methyl bromide, hydrofluorocarbons (HCFCs) jẹ ibajẹ, ṣugbọn o le ṣe paarọ rẹ pẹlu awọn ọja ti ko ni ipalara tabi ilolupo.
Din awọn lilo ti akowọle awọn ọja
Ra agbegbe awọn ọja. Ni ọna yii, kii ṣe awọn ọja titun nikan, ṣugbọn tun yago fun gbigbe ounjẹ ni awọn ijinna pipẹ. Nitrous oxide jẹ iṣelọpọ nipasẹ awọn ẹrọ ti awọn ọkọ ayọkẹlẹ ti o mu ounjẹ wa ati awọn ẹru pataki bi abajade awọn irin-ajo gigun. Lati ibẹ iwulo lati ṣetọju ounjẹ agbegbe ati iṣelọpọ, kii ṣe fun alabapade ounjẹ nikan, ṣugbọn tun fun aabo ti Layer ozone.
Itoju ti air amúlétutù ati firiji
Idi pataki ti sisun ni a le sọ si ilokulo awọn firiji ati awọn atupa afẹfẹ ti o ni awọn chlorofluorocarbons (CFCs). Awọn firiji ti ko ṣiṣẹ ati awọn air conditioners le jo awọn CFC sinu oju-aye. Nítorí náà, itọju ohun elo nigbagbogbo ati sisọnu to dara nigbati ko ba si ni a ṣe iṣeduro.
Lilo awọn ohun elo itanna ati awọn gilobu ina fifipamọ agbara
Gẹgẹbi onile, awọn ohun elo ti o ni agbara ati awọn gilobu ina kii ṣe nikan ṣe iranlọwọ lati fi owo pamọ, ṣugbọn diẹ ṣe pataki, wọn ṣe iranlọwọ lati daabobo ayika naa. Eyi le lọ ọna pipẹ si idinku gaasi eefin (GHG) itujade ati awọn idoti ayika miiran ti o ni ipa lori ozone. Awọn aami agbara kii ṣe ọna kan ṣoṣo lati lọ si alawọ ewe, wọn tun le ṣe iranlọwọ fun awọn alabara lati yan awọn ọja to munadoko julọ. Ni awọn ọrọ miiran, o tun jẹ ojutu ọrọ-aje fun awọn idile.
Mo nireti pe pẹlu alaye yii o le ni imọ siwaju sii nipa awọn ọna lati dinku idinku osonu ati bi a ṣe le ṣe iranlọwọ fun afẹfẹ.
Jẹ akọkọ lati sọ ọrọ