Chokwadi unoziva simba renyukireya uye unoziva kuti simba remagetsi rinogadzirwa kubva pairi. Nekudaro, iwe unogona kunge usiri kuziva mashandiro ayo, kubva kune izvo zvinhu zvakaumbwa uye ndezvipi zvakanakira nekuipira kwazvinazvo. Muchikamu chino tichaisa pfungwa pakutsanangura zvese zvine chekuita nesimba renyukireya, kubva pane zvazviri kuita nekushanda kwazvinoita uye nezvazvinobatsira
Iwe unoda kudzidza zvakawanda nezve simba renyukireya? Ramba uchiverenga kuti uzive zvakawanda.
Chii chinonzi simba renyukireya?
Simba renyukireya rinozivikanwawo seatomiki simba uye ndoiro rinowanikwa mukugadzirisa kwenyukireya Nuclei uye maatomu zvimedu ndizvo protagonists zveiri basa. Reaction dzinogona kuitika zvese nekuzvimirira uye nevanhu-vanofarirwa. Saka, mhando iyi yesimba inoshanda zvakanyanya.
Kushandiswa kwaro kune dzimwe njodzi dzinofanirwa kuziva zvakadzama kuchengetedza kuchengetedzeka, kune vese vashandi pamwe neguta rese. Simba renyukireya ndiro rinogadzirwa mukati meatomu. Mukati meatomu yega yega mune mhando mbiri dzezvimedu zvinodaidzwa kuti manyuturoni nemapurotoni. Maekitironi anogara achifamba-famba achivakomberedza, achipa mari yemagetsi. Kuti ubudise magetsi kubva pasimba, unofanirwa kusunungura iro simba kubva munyukosi yemaatomu. Izvi zvinogona kuitwa nenyukireya fusion kana Nyukliya fision. Nyukireya fission inoshandiswa mumagetsi enyukireya senzira yekugadzira magetsi.
Simba iri haringoshandisi kugadzirwa kwemagetsi chete, asi kune mamwezve masango senge mushonga, indasitiri kana zvombo, kune avo simba renyukireya rakakosha kwazvo mbishi.
Kugadzirwa kwesimba renyukireya
Sezvatakataura, simba renyukireya rinoumbwa kubva pamabatiro efission uye fusion. Huwandu hwesimba hunogona kuwanikwa kuburikidza nemaitiro aya hwakakura kwazvo kupfuura chero humwe. Zviri kusaenzana kuripo mune iyi nyaya panguva yekuita, iyo inoburitsa simba.
Zvinogona kutaurwa kuti munzvimbo ino, hushoma huremu hunokwanisa kupa simba rakawanda. Kupa muenzaniso uye kunzwisisana zvirinani, huwandu hwesimba iro kirogiramu yeuranium inogona kuburitsa yakaenzana neiyo yaizoburitsa mazana maviri emarasha.
Sezvauri kuona, mutsauko uripakati pekugadzirwa kwesimba unoshamisa. Izvi zvinoita kuti ive yesimba rakachipa, asi nedzimwe njodzi dzinofanirwa kutariswa.
Magetsi enyukireya magetsi uye huwandu hwevanhu
Vanhu vanga vachishandisa simba renyukireya kuwana magetsi kwenguva yakati rebei. Kune izvi, magetsi emagetsi enyukireya akavakwa uye, kuSpain, isu tine Nyukireya Kanzuru Yekuchengetedza (CSN) inova nebasa rekutarisa mashandiro ese uye kuona kuti kushandiswa kwesimba iri kwakachengeteka sezvinobvira.
Uye ndezvekuti nekuda kwenyukireya zvinogadziriswa zvinogona kudzorwa kuita. Kugadzira magetsi, magetsi emagetsi anoshandisa izvo zvinonzi fissile zvigadzirwa mukugadzirisa kwenyukireya kupa kupisa. Kupisa uku kunozoshandiswa neiyo thermodynamic kutenderera kutyaira imwe alternator uye simba remagetsi rinogadzirwa. Uku ndiko kuita kwakajairika kwesimba renyukireya.
Chinhu chakasarudzika ndechekuti zvirimwa zvinoshandisa makemikari akadai seuranium uye plutonium. Kunyangwe kuita uku uye kugadzirwa kwesimba kusingaunze magasi anosvibisa mudenga, zvinogadzira marara ane radioactive anosvibisa zvikuru uye ane njodzi. Kurapa kwayo chaiko ndiko kuchengetwa kwayo mumatura ari ega uye anodzorwa.
Paunenge uchishandisa sosi yesimba kubva kune fissile chinhu, inofanirwa kuramba yakagadzikana kwenguva yakareba sezvinobvira kuti ishandiswe uye chete zvinhu zvitatu zvinosangana nemamiriro acho Uranium 233, Uranium 235 uye Plutonium.
Pasina magetsi enyukireya, chinhu ichi hachigone kushandiswa kugadzira magetsi. Mukati me reactor mune mafuta uye ndipo panowanikwa fission inodzorwa.
Njodzi dzemagetsi emagetsi
Sezvatakaratidza kakawanda, simba renyukireya rakachipa asi rinotakura dzimwe njodzi. Ivo vane basa reiyo isina kunangana inosvibisa emesi inotorwa kubva mukuvakwa uye kugadzirwa kwemafuta acho pachawo uye neinotevera manejimendi yema radioactive marara. Aya marara anowanzo kukandwa munzizi uye asina kudzora pazviitiko zvakawanda.
Haisi marara chete ayo anosvibisa mvura nevhu zvine njodzi. Kana iwe uine isingadzoreki nyukiliya kuita, njodzi dzakadai tsaona dzeChernobyl neFukushima uye dzimwe tsaona dzakaitika munhoroondo.
Kubatsira kwesimba renyukireya
Kana isu tichifunga nezvesimba renyukireya, isu tinofunga nezvaro sesimba rine simba uye rinotyisa kubata. Kana iwe uchitaura nezvazvo, hazvidziviriki kufunga nezve mabhomba eatomu eHiroshima neNagasaki nenjodzi dzeChernobyl neFukushima. Nekudaro, hazvisi zvese zvisina kunaka muzvigadzirwa zvemagetsi zvenyukireya. Pane zvakawanda zvakanakira kushandisa iri simba.
- Kupesana nekutenda kwakakurumbira, isimba rakachena uye risingade mafuta. Kana maraza ane radioactive akanyatso chengetedzwa, haabudise chero mhando yekusvibisa. Izvi zvinobatsira mukuderedza kusvibisa magasi kumhepo uye kudziya kwepasirese.
- Iyo garandi yayo yekuwanikwa kwemagetsi inogara iripo, ndiko kuti, inotipa magetsi maawa makumi maviri nemana pazuva, mazuva makumi matatu nematanhatu pagore.
- Sezvo kugadzirwa kwayo kuri kwekugara, mitengo yacho zvakare. Oiri inoenderana nesarudzo yemakambani mazhinji uye mutengo wayo unogara uchichinja.
- Simba renyukireya rakachipa tikatarisa huwandu hwesimba raanokwanisa kugadzira. Kugadzira simba renyukireya, zvishoma mbishi zvinhu zvinodiwa (uranium kana plutonium) pamwe nekuchengetedza kunotevera muzvinhu (uranium inomiririra chinenge chikamu chechina chemari yekushandisa kugadzira nyukireya simba) asiwo mukutakura, kuchengetedza, zvigadzirwa zvekuburitsa, nezvimwe.
- Izvo hazvitsamire pane zvakasikwa kana zvakatipoteredza zvinhu senge simba rinowedzerwazve.
Sezvauri kuona, simba renyukireya rakazara uye, kunyangwe ichifungidzirwa zvakanyanya nezve radiation nemukenza, iri sarudzo yakanaka yekudzivirira kudziya kwepasi.