Mhedzisiro yekunyungudika

Kunyunguduka kwechando

Sezvo isu tatoziva, gore rega rega pasi redu rinosara nenzvimbo shoma yakafukidzwa nechando macaps. Kukwira kwetembiricha yepasi rose nekuda kwekuwedzera kwe greenhouse maitiro kuri kukuvadza nharaunda pazvinhu zvakasikwa zvinoenderana nechando kuti zvirarame. Mhedzisiro yeiyo nyowani yakanyanya kukura kupfuura iwe zvaunofunga. Naizvozvo, isu tiri kuzotsaurira ichi chinyorwa kukuudza iwe zvese zvaunoda kuti uzive nezvazvo mhedzisiro yeiyo nyungudika.

Kana iwe uchida kuziva zvakawanda nezvenyaya iyi, ichi ndicho chinyorwa chako.

Kudonha machira echando

Yakakomba mhedzisiro yeiyo nyowani

Mamiriro ayo nyika yaimborarama kare zvine ruremekedzo kusvika ikozvino akasiyana zvakanyanya. Nekuda kwekudziya kwepasirese, iyo Arctic iri kufambira mberi kusvika pakunyungudika zvachose nekaviri kana katatu zvakapetwa kumhanya kwenyika yese. Ice inoita basa rakakosha kune dzakawanda mhuka mhuka senge polar bere. Kazhinji, mumwedzi waGunyana ndimo munove nekudzoka kukuru kwemazaya echando. Nhasi, mukati memwedzi iyi ndipo pakukora kwemazaya echando kusvika pahafu.

Chikonzero chikuru nei iwo machira echando ari kudzikira gore rega rega padanho rinomhanyisa nekuda kwetambo yekufambisa inotonhora ichibva kuEcuador. Iko kumhanyisa kwekudziya kwepasirese kunokonzera zhizha umo musingazove nechando muArctic munguva pfupi.

Kuenzaniswa nemakumi mashoma emakore apfuura, isu tichataura nezve yakawanda-gore gore chando. Mhando yechando iyi inoumba uye inokwanisa kugara mushure memwaka nemakore. Nenzira iyi, zvidimbu zvechando zvinoumbwa senzvimbo dzinogona kuburitswa huwandu hweruzivo. Nekudaro, nekuwedzera kwekushisa kwegore rega rega kunodziya kupfuura yapfuura. Naizvozvo, angangoita echando ese anogona kucherechedzwa gore rino rekutanga. Ndokunge, kuti yakaumbwa panguva yemwaka uno uye kuti ingangonyangarika pamwe nenguva yekunyungudika.

Chando chinoumba muzuva rechando chine ukobvu hushoma pane uhwo hunogadzira uye hunotsungirira gore negore. Nokuva nehupamhi hudiki, kana tembiricha yakakwira zvishoma pane zvakajairwa, inogona kunyungudika muzhizha rimwe chete.

Mhedzisiro yekunyungudika

Kukuvadza kune mhuka nemhuka

Sezvinotarisirwa, kana ecosystem yakagadzira kusangana kwayo kwese padanho remiti nemhuka, mabhakitiriya nefungi, hazvina kupenga kufunga kuti mhedzisiro yekunyungudika inogona kuva nenjodzi. Tichaongorora mhedzisiro yeiyo nyowani imwe neimwe.

Kuderera mune yepasi albedo

Chekutanga pane zvese isu tinofanirwa kuziva kuti chii albedo. Mhedzisiro yeakakura-nyowani nyowani anoshamisa kune yedu nyika. Kunyangwe vanhu vazhinji vasingatumidze zita kunhuwirira ivo vanonzwisisa albedo chinhu chakakosha kwazvo pakudziya kwepasi. Ndiyo muzana yemwaranzi yezuva iyo iyo yepasi inoratidza kana kudzoka mumhepo.

Sezvo isu tichiziva, iro zuva masikati akawanda mazhinji ezuva mwaranzi akananga kupasi. Aya mwero wemwaranzi yezuva pasi pevhu uye, Zvichienderana neruvara rwechiso, inozodzosera yakawanda kana shoma huwandu hwemwenje yezuva kudzokera kumhepo. Mavara akapenya, machena ari iwo akanyanya, ane basa rekuratidzira chiitiko ichocho mwaranzi yezuva. Izvo zvine musoro kufunga kuti imwe yemhedzisiro yeiyo nyungudika kudzikiswa kwehuwandu hwemagetsi ezuva anoratidzwa nekuti chando chinenge chatove kuratidza icho. Mukupesana, gungwa rinopukunyuka kubva pakupinza kupisa nekuve nerima rakasviba. Ngatirege kukanganwa kuti dema rinotora kupisa.

Kana iwo machizi akanyangarika, kudzikiswa kwealbedo kwaizotungamira mukuchengetedzwa kukuru kwekupisa kubva pamusoro penyika uye nekuwedzera kukuru mukushisa kwepasi. Icho chiri kucherechedzwa kuti, sezvo gungwa rechando rinonyangarika, sinou pamhenderekedzo inonyungudika nekukurumidza zvakanyanya mukati memwaka wechirimo. Izvi zvinodaro nekuti mweya wemhepo unodziya uye vanosvika kubva kugungwa rakajeka.

Kukwira kwenzvimbo dzegungwa

Mhedzisiro yekunyungudika

Hatifanire kukanganisa kusungunuka kweArctic nekunyungudika kweAntarctica. Iyo Arctic nyungudika haina kuvakwa pamusoro pevhu. Ndokunge, kana chando padanda rekuchamhembe chikaguma chanyungudika mwero wegungwa hauzokanganisike. Tinogona kuratidza chokwadi ichi kana tichiisa girazi remvura nechando. Kana chando chapera chakanyungudika chose tinoona kuti mwero wemvura mugirazi wakafanana. Izvi zvinodaro nekuti chando chine vhoriyamu yepamusoro asi yakaderera density. Ndokunge, inotora yakakura nzvimbo dzimba dzimba shoma huwandu hwemvura. Nenzira yekuti, kana ikanyunguduka, inotsiva vhoriyamu yayaigara nehuwandu hwemvura yayainge yaunganidza.

Nekudaro, mumwe wemhedzisiro yechakanyanya nyungudika kunyungudika kwepolar ice cap dzeAntarctica. Muchiitiko ichi, chando chiri pamusoro penzvimbo yepasi. Nenzira yekuti, kana chando chikanyungudika, iyo yakawanda yakawanda mvura yakachengetedzwa inozopedzisira yasimudza mwero wegungwa.

Wedzera mumethane emissions

Perito Moreno glacier

Methane gasi ndeimwe yemagreenhouse gases ayo anokwanisa kuchengetedza yakanyanya kupisa. Kana chando padanda rekuchamhembe chika nyungudika zvachose mukati memwedzi yezhizha, mitumbi yese yemvura inogona kupisa kusvika pamadhigirii manomwe, ichitora huwandu hwakawandisa hwemwaranzi yezuva. Panyaya iyi, panotova nechando icho chinokwanisa kuratidza mwaranzi yezuva. Naizvozvo, inosvika pasi pegungwa uye ichiwedzera kuburitswa kwemweya wemethane wakachengetwa mu permafrost.

Permafrost ivhu rinoramba rakagwamba nechando kwemakore nemakore. Izvi ndizvo zvatakataura kare patakareva kune akawanda-gore gore chando.

Jet rwizi

Iyi jeti rwizi chii inoparadzanisa danda rekuchamhembe kubva kumaodzanyemba kwemahara mweya masasi. Kunyunguduka kwechando munzvimbo ino kunodzora rwizi rwejeti. Izvi zvinogadzira izvo mamiriro emamiriro ekunze senge kusanaya kwemvura, mafashama nemafungu ekupisa ane huwandu hwakanyanya uye kusimba. Kana izvi zvikaenderera nekufamba kwenguva, kugadzirwa kwechikafu pasirese kunogona kunge kuri munjodzi huru.

Ndinovimba kuti neruzivo urwu unogona kudzidza zvakawanda nezve mhedzisiro yeiyo nyungudika.


Siya yako yekutaura

Your kero e havazobvumirwi ichibudiswa. Raida minda anozivikanwa ne *

*

*

  1. Inotarisira iyo data: Miguel Ángel Gatón
  2. Chinangwa cheiyo data: Kudzora SPAM, manejimendi manejimendi.
  3. Legitimation: Kubvuma kwako
  4. Kutaurirana kwedata
  5. Dhata yekuchengetedza: Dhatabhesi inobatwa neOccentus Networks (EU)
  6. Kodzero: Panguva ipi neipi iwe unogona kudzora, kupora uye kudzima ruzivo rwako