Pakati pemhando dzakasiyana dzesimba dziripo, isu tine iyo kemikari simba. Icho chiri icho chirimo kana icho chinoitika kuburikidza nekuchinja kwemakemikari pakati pemamorekuru eimwe kana akawanda makomponi. Isimba remukati rine muviri zvichibva pamhando dzemakemikari zvisungo zvainazvo mukati uye zvinoitika pakati pezvinhu zvacho. Simba iri rinogona kuyerwa zvichienderana nemari inogona kusunungurwa kubva mukushanduka kwemakemikari ari pakati pavo.
Muchikamu chino tiri kuzokuudza zvese zvaunoda kuti uzive nezve chemagetsi simba uye kukosha kwayo.
Mhando huru
Chemical simba rinogaro sangana nenyaya, kana makemikari zvisungo zveatomu nemamorekuru zvinoita shanduko yezvinhu, simba remakemikari rinowoneka. Izvi zvinogona kuitika pamberi pechinhu chinopisa kana chimwe chinhu chinotsinhaniswa nezvidimbu, zvinogadzira kazhinji kupisa, mwenje, kana mamwe mafomu esimba anotorwa kubva pakuita.
Naizvozvo, simba remakemikari inzira yesimba rinowanikwa mune zvemakemikari zvinhu. Kana izvi zvinhu zvikatora chikamu mukuita, zvinoshandurwa kuita mamwe mashandisiro esimba esimba. Nekudaro, semuenzaniso, maitiro ekupisa peturu uye zvimwe zvisaririra hydrocarbon zvinoshanda.
Iko kushandiswa kwesimba iri remagetsi kunogona kunge kuri kutsva munhoroondo yevanhu, asi hazvisi munhoroondo yepasi: kubvira panguva dzekare, hupenyu hwashandisa nzira dzekuwana simba senge photosynthesis uye kemikari synthesis kushandisa iyo mamorekuru makemikari kugona kwezvinhu. Semuenzaniso, peturu inoshandura simba remakemikari kuita kinetic simba kana ichishandiswa mukufambisa mota.
Zvinoenderana nemutemo wekuchengetedza kwesimba, simba rinogona kushandurwa, asi harigone kugadzirwa kana kuparadzwa. Zvakare, simba remakemikari inzira yesimba rinogona kushandiswa kushandura kuita mamwe marudzi esimba ane mashandisiro muhupenyu hwevanhu, senge mwenje wesimba, simba rekupisa, simba rekineti, nezvimwewo, kuita basa.
Zvakanakira nekuipira simba remakemikari
Rudzi urwu rwesimba runoshandiswa muindasitiri uye mukugadzira sezvo iine zvimwe zvakanakira. Ngatione kuti ndeapi mabhenefiti akasiyana emakemikari simba:
- Iyo ine kuita kukuru. Nekuda kwekuita kwayo kwepamusoro, huwandu hwesimba remakemikari haidiwe kuwana simba kubva kumamorekuru ayo.
- Inokutendera iwe kugadzirisa iyo nyaya: Kuita kwemakemikari kunoitika mukugadzirwa kwerudzi urwu rwesimba kunogona kuburitsa mhando dzakasiyana dzenyaya idzo kazhinji dzinogona kushandiswa kuwana zvigadzirwa zvitsva.
- Iyo inobvumidza kushandisa zvekare uye kutora mukana wemarara zvinhu: semuenzaniso, bioethanol uye mamwe ma biofuels anoumbwa kubva kuhupenyu hwezvinhu izvo pasina kushandisa rudzi urwu rwesimba runogona kuora zvisina basa.
Ramba uchifunga kuti kune zvekare zvimwe zvinokanganisa kune rudzi urwu rwesimba. Ngatione kuti ndeapi akasiyana manganisiro emakemikari simba:
- Iyo ine-zvigadzirwa: Izvi zvigadzirwa zvinogona kuve zvinosvibisa zvinhu, zvakaita semafuta echisaririra ayo panguva yekushandisa kwawo anoburitsa magasi ane chepfu mumhepo uye anosvibisa.
- Ivo vanoda zvinogara zvichipinzwa: isu tinofanirwa kutakura mupfungwa kuti kuitira kuti makemikari ashandurwe kuti avepo anofanirwa kuve nekudyiwa kana kupisa kwechinhu chemanyowa kupa chikafu chemakemikari nguva dzose.
Chemical simba rechikafu
Chikafu chatinodya zuva rega rega muenzaniso wakanaka wesimba remakemikari uye mashandisiro ayo. Idzi chikafu chine zvinhu zvakasiyana zve organic zvinodiwa kupa simba kumuviri wedu, sekunge yaive mafuta emota dzemota.
Izvi zvinhu zve organic zvakaputsika mumuviri wedu kuti uwane glucose, iyo inogadzirwa panguva yekufema kwemaseru uye inoburitsa yakawanda yakawanda yekupisa muchimiro chemacalorie ekuchengetedza mashandiro emuviri. Iyo yakawandisa glucose inoshanduka kuita mafuta ayo anoshanda senzvimbo yekuchengetera ramangwana zvido Urwu rudzi rwemakemikari simba rekubatanidza glucose kugadzira michina simba yatinoshandisa kufamba, kutaura, kumira, kumhanya, nezvimwe. Izvo zvinoshandawo kusimudzira simba remagetsi rinoshandiswa nemaeurons uye izvo zvinotibvumidza isu kufunga.
Mhando dzemakemikari simba
Iko kune mitanhatu yakakosha mhando yekuita:
- Kupisa: Iyo inoshandiswa kuwana chikamu chakakura chesimba iyo mota nemagetsi zvinomhanya nayo.
- Kubatanidza: Isimba rinopihwa kana zvinhu zviviri zvakapfava zvikauya pamwechete kuita chakaoma kunzwisisa.
- Kupusa kupusa: atomu rechimwe chinhu rinoendeswa kune chimwe chinhu.
- Kachinja kaviri: maatomu ezvinhu zviviri anotsinhaniswa nemumwe.
- Kuora: chinhu chakaoma kunzwisisa chinova chinhu chakareruka.
Mienzaniso
Kana tangoziva kuti simba remakemikari chii uye kuti chii chakanakira nekuipira, ikozvino ndiyo nguva yekuona mimwe mienzaniso yakajairika.
- Mafuta emafuta: peturu, dhiziri uye peturu-yakavakirwa mafuta anowanikwa pano. Ose anoumbwa nenhevedzano yemamorekuru ayo akavakirwa pakabhoni uye maatomu ehydrogen ane zvisungo zvinogona kutyorwa pamberi peokisijeni kuburitsa huwandu hwesimba. Izvi zvinozivikanwa semoto.
- Chikafu: Sezvatakambotaura, chikafu chatinodya chine glucose irimo inogona kusanganiswa mumuviri wedu. Nokutyora zvinongedzo isu tinokwanisa kuwana caloric mutoro kuchengetedza simba remuviri.
- Bioluminescence: Tinoziva kuti kune zvipenyu zvine kugona kuburitsa mwenje nemiviri yavo kuti zvirarame. Semuenzaniso, isu tine iyo lanternfish iyo inowanikwa mukudzika kwegungwa uye inoda iyi bioluminescence kuti ikwanise kukwezva mhuka yavo. Aya mwenje wesimba unouya kubva kusimba remakemikari rinochengetwa nemitumbi yako muhukama hwekufananidza nemamwe mabhakitiriya.
- Space inofamba: maroketi anotarisira kufamba kuenda kunzvimbo yekunze kuitira kuti anodzidza nezvese zvakasikwa zvinoshanda kuburikidza nekudzora makemikari maitiro nezvinhu zvakasiyana zvakaita sehydrogen uye emvura okisijeni. Izvi zvinhu zvinoshandurwa kuita zviyero zvakakura zveinetic simba izvo zvinoshandiswa kufambisa roketi.
Ndinovimba kuti neruzivo urwu unogona kudzidza zvakawanda nezvesimba remakemikari uye maitiro ayo.