Chii chinonzi biodiversity

Iwe wakanyatsonzwa pfungwa yezvakasiyana siyana kakawanda. Zvisinei, kune vanhu vazhinji vasina kujeka chii chinonzi biodiversity uye chii chakakosha. Uye ndeyekuti pfungwa iyi inovhara nzira iyo zvipenyu zvinoshanduka uye kuongorora kwavo nekufamba kwenguva. Kana tichitaura nezve zvipenyu zvakasiyana tinenge tichiratidza kuwanda, misiyano uye misiyano yezvinhu zvipenyu.

Muchikamu chino tiri kuzokudzidzisa kuti chii chinonzi biodiversity, hunhu hwayo uye kukosha kwayo.

Chii chinonzi biodiversity

Nechekare kare nedudziro yezvinhu zvipenyu wakakwanisa kukanganiswa. Uye ndiko kuti akasiyana haana kufanana nekusiyana. Mhando dzakasiyana dzinogona kutsanangurwa semhando dzakasiyana dziripo dzezvipenyu zvakasiyana. Nekudaro, mutsauko ndizvo izvo zvisikwa izvi zvinogona kuchinja kana kukanganisa zvimwe zvipenyu zvinoenderana necosystem nekufamba kwenguva. Pfungwa yatiri kunongedza zvakare inosanganisira zvese zvinogona kuchinjwa nekusiyana-siyana nekufamba kwenguva uye nenzvimbo.

Mukati meyakasiyana tinowana zvimwe zviratidzo senge huwandu hwezvisikwa zviripo munzvimbo yakapihwa uye pesvedzero yavo nedzimwe nharaunda. Kana sampling yakaitwa munzvimbo ipi neipi, kuyedzwa kunoitwa kuongorora huwandu hwesango rakazara munzvimbo ino. Nekudaro, misiyano inoedza zvakare kuongorora uye kuenzana kuripo pakati pemarudzi ese. Ichi chi, huwandu hwehuwandu uye huwandu hwakawanda huripo pakati pezvisikwa zvinogara mune yakapihwa ecosystem.

Aya ndiwo maratidziro atinoita mazano ezvisikwa zvakasiyana uye zvakasiyana zvakasiyana. Biodiversity inongowongorora huwandu hwehuwandu hwesango mundima uye nekushanduka kwavo pamusoro penguva yekudyidzana nezvimwe zvisikwa zvipenyu uye maabiootic vamiririri.

Kukosha kwekusiyana kwezvipenyu

Biodiversity inowanikwa kwese kwese mune zvese zvipenyu zvemvura uye zvisikwa zvepasi. Kune zvakare iwo ari emuchadenga ecosystems. Inosanganisira zvese zvipenyu kubva kuma microscopic bacteria kusvika kune yakaoma miti nemhuka. Kunyangwe paine hukuru hukuru hwemhando, iwo hausati wakwana sezvo paine hupamhi hukuru uye kugoverwa kwezvinhu zvese zvezvinhu zvakasiyana-siyana.

Kuti uite huwandu, kuverenga kwehuwandu hwekupera kwemarudzi kunofungidzirwa. Izvi zvakagadziriswa zvinoenderana ne ruzivo rwatinarwo pamusoro pekushanduka kwezvisikwa zvipenyu nekufamba kwenguva. Sekuziva kwedu, vanhu vane zvakasiyana zvakashata zvinokanganisa pane zvese zvepasi uye zvemumvura zvipenyu. Pano yakakosha pfungwa inofanirwa kutariswa uye ndeye iyo ecosystem services kana ecosystem services. Aya masevhisi ecosystem ndeaya mabhenefiti ayo vanhu vanogona kuwana kubva kune izvi ecosystem. Semuenzaniso, zvipenyu zvakasiyana zvinoita chikamu chakakosha mukushanda kwenzvimbo idzi, zvikuru mabasa mazhinji aanopa.

Mimwe mienzaniso yeecosystem services ndeiyi: CO2 kunwiwa kubva mudenga nezvirimwa, zvinovaka muviri, kutenderera kwemvura, kugadzirwa kwevhu, kushorwa nemhando dzinokanganisa, kudyarwa kwemiti, kudzora kwemamiriro ekunze, tupukanana uye kudzora kusvibiswa, pakati pevamwe. Izvo zvinofanirwa zvakare kutariswa kuti kwete chete ecosystem services akakosha mune ecosystem iyo pachayo, asiwo muhuwandu hwezvisikwa zviripo uye nehukama hwayo huwandu. Izvi zviratidzo zvinoongororwa kuburikidza nehupenyu hwakazara.

Kunetsekana nezvekurasika kwezvisikwa zvakasiyana-siyana

Chii chinonzi biodiversity

Kusvika parizvino, rimwe rematambudziko ezvakatipoteredza pasirese kurasikirwa kwemarudzi akasiyana-siyana. Kune vanhu vazhinji vanoshamisika kuti nei chiri chinhu chinoshungurudza. Uye ndezvekuti zvipenyu zvakasiyana-siyana zvinotipa zvakawanda zvakakosha zvehupenyu hwevanhu. Kunyanya »kunobatsira» ndiko kugoverwa kwezvigadzirwa. Nekudaro, kurasikirwa kweiyi biodiversity kune zvimwe zvinokanganisa pahupenyu hwevanhu. Mamwe acho ndeaya anotevera:

  • Kuderedzwa kwekuchengetedza chikafu
  • Kukuvadzwa kune njodzi dzinongoitika dzoga
  • Kuchengetedzwa kwesimba
  • Kuwana mvura yakachena uye inonwa
  • Kuwana kune mbishi zvigadzirwa
  • Kuda hutano kumurume
  • Matambudziko muhukama hwehukama
  • Rusununguko rwekusarudza

Kunyangwe isu tisingazvizive, nzanga yanhasi ine zvinangwa zvinoverengeka zvinopesana, pakati pazvo zvatinoona zvizhinji zvacho zvichitsamira pane zvipenyu zvakasiyana. Nguva yega yega munhu paanoshandura ecosystem kuti avandudze masevhisi aanopa, zviito zvake nekudyidzana zvinowanzove nezvakashata zvemamwe masevhisi mune imwecheteyo ecosystem. Muenzaniso weizvi ndewekuti matanho ekuwedzera kugadzirwa kwechikafu anowanzo kukonzera kushomeka kwemvura kune kumwe kushandiswa.

Semhedzisiro yechiito chemunhu chekuvandudza zvimwe zviwanikwa, zvimwe zvakakanganisika. Tinoona muenzaniso wehove, kupihwa mvura uye kudzivirirwa kubva kune dzimwe njodzi dzinongoitika dzoga. Ese aya matambudziko asina kunaka anozove nemhedzisiro yenguva refu mhedzisiro kana kurasikirwa nemasevhisi kune epfupi-kwenguva mabhenefiti. Kusiyana nezvigadzirwa zvatinotenga nekutengesa mumisika, mazhinji eecosystem services haakwanise kutengeswa. Semuenzaniso, kutorwa kwekabhoni dhayokisaidhi nemiti panguva yephotosynthesis hakuuyi nemutengo uri nyore kutarwa. Nekudaro, izvo zvinodikanwa chose sezvo paine huwandu hunowanda hwemagasi ane simba rekuchengetedza kupisa ari kukonzera matambudziko ezvakatipoteredza pasirese senge shanduko yemamiriro ekunze.

Ikozvino maitiro

Kana isu tikazeya mafambiro azvino, angangoita ese ecosystem epasi pano akaita shanduko nekuda kweruoko rwemunhu. Kune mashoma kwazvo akasarudzika ecosystem uye anoramba achienderera nekushandurwa nekushandisa kwekurima, pakati pevamwe.

Kurasikirwa kwazvino kwezvisikwa zvakasiyana-siyana iri kuwedzera mukumhanyisa nekuda kweshanduko uye shanduko dzinobva mukushandiswa kwenzvimbo nevanhu. Kutsakatika kwemarudzi chimwe chikamu cheyakaitika kosi munhoroondo yepasi redu. Asi chiitiko chevanhu chiri kuchikurumidzira pamwero zvakapetwa ka100 nekukurumidza kupfuura zvakajairwa. Kana nhanho ichienderera seizvi, isu takatarisana nekupera kwepasi rose kwemazana.

Ndinovimba kuti neruzivo urwu iwe unogona kuziva kuti chii chinonzi biodiversity uye kukosha kwayo.


Iva wekutanga kutaura

Siya yako yekutaura

Your kero e havazobvumirwi ichibudiswa. Raida minda anozivikanwa ne *

*

*

  1. Inotarisira iyo data: Miguel Ángel Gatón
  2. Chinangwa cheiyo data: Kudzora SPAM, manejimendi manejimendi.
  3. Legitimation: Kubvuma kwako
  4. Kutaurirana kwedata
  5. Dhata yekuchengetedza: Dhatabhesi inobatwa neOccentus Networks (EU)
  6. Kodzero: Panguva ipi neipi iwe unogona kudzora, kupora uye kudzima ruzivo rwako