I roto i a maatau kai he maha nga wa ka whakauruhia e matou nga kōpura, a he maha nga tangata kaore i te mohio. Hei tauira, ko nga kōpura rongonui ko te rīwai me te rīwai. Ko etahi kaore i te mohio he aha te kōpura me pehea te rereke mai i etahi atu momo whekau.
I roto i tenei tuhinga ka korero matou ki a koe he aha te kopura, ona ahuatanga, te takenga me te hiranga.
Taurangi
He aha te kōpura
Ko nga kōpura he okana rokiroki i raro i te whenua ka kitea i etahi tipu. Riwai, riwai reka, cassava, karoti, rarihi he tauira pai o nga huawhenua pakiaka e kai ana tatou i a tatou kai.
Ko nga tipu, he rite ki a tatou, he rereke nga whekau hei mahi i nga mahi rereke o te oranga. Ka wehea nga whekau tipu kia rua nga wahanga, ko tetahi kei runga i te whenua, ko tetahi kei raro. Ko nga rau, nga kakau, nga tataramoa, nga hua me nga puawai ko te nuinga o nga whekau rererangi e uru ana ki nga tukanga penei i te hanganga, te photosynthesis (ka kai te tipu i te ra me te hau hau hau), te whakaputa uri me te parenga tipu ki nga Konihi.
Ko nga pakiaka, nga rhizomes, nga topuku, me nga kōpura nga whekau o raro o te tipu. ara, ka tipu ratou i raro i te whenua me te kawenga mo nga mahi nui penei i te tiki wai me nga matūkai kohuke, hei tautoko, hei punga ranei i te tipu. I roto i te oneone, mai i te rokiroki hiko i roto i te ahua o te huka, mai i te whakatipu tipu, etc.
Ko nga kōpura he whekau i raro i te whenua e mahi ana i roto i te rokiroki o nga warowaiha penei i te maaka. I nga wa o mua, ko enei whekau tipu he puna kai nui mo te tangata, no te mea ko te tikanga Ka whakarato ratou i te 80% o te katoa o nga kaata e hiahiatia ana e tatou ia ra ki te pupuri i te oranga hauora.
He maha nga momo huawhenua pakiaka i roto i te taiao, engari ko te rīwai, te rīwai reka me te kāreti te mea rongonui me te kai i te ao.
Nga waahanga matua
Kia kite tatou i nga ahuatanga matua o nga kōpura:
- Ko nga whekau o raro o te whenua, ko nga hanganga ranei o nga tipu.
- Ko tana mahi nui ko te penapena warowaiha (waokawa, huka).
- Ka taea te whakarereke i nga kakau, i nga pakiaka ranei, "pupuhi", motuhake mo te rokiroki.
- Ka kitea i tata ki nga puunaha rauwiringa kaiao katoa o te whenua.
- He momo motuhake o te kiko o te tipu (parenchyma) he nui te wai me nga warowaiha i roto i nga ruma kei roto i te ahua o te māngaro.
- Mo etahi tipu, he hanganga whakatipu, tipu tipu ranei.
- Mo etahi atu, engari he hanganga whakatete i nga taima penei i te takurua.
- He tino puna kai mo nga momo kararehe rereke, tae atu ki te tangata.
Nga momo kōpura
Ahakoa kei raro tonu nga kōpura, ka wehea kia rua nga momo: ko tetahi ko te kakau, ko tetahi ko te pakiaka.
Nga kūmara kakau
Ko nga kōpura he kakau whakarerekētia e tupu ana i raro i te whenua ka pupuhi, he mea motuhake ki te pupuri i te kaha ki te ahua o te māngaro. He tata ki te mata o te whenua ka taea e ratou te tipu whakapae me te kapi i nga waahi nui; Ka taea te hanga i nga kakau me nga rau mai i enei pakiaka.
Ko nga mea tino tohu o enei kōpura ko nga pona tupu, e kiia ana he "kanohi", ka puta mai nga tipu hou. Ko nga tauira o nga kōpura kakau, e kiia ana ko "te kopura pono", ko te rīwai, rīwai rānei -e kai ana mātou- me te dahlia, he tipu whakapaipai.
kōpura pakiaka
Ko nga kōpura pakiaka he pakiaka whakarerekētia e kitea ana te matotoru me te mahi rokiroki. I te nuinga o te wa ka tipu poutū ki te whenua me te maha karekau ratou e hanga tipu hou penei i te maha o nga kōpura.
He iti rawa nga tauira o enei kōpura he karoti me te cassava, e mohiotia ana i etahi waahi ko te cassava, cassava ranei.
He tauira o te kōpura
Potato
He tipu e piri tata ana ki etahi atu momo rongonui penei i te tōmato me te eggplant. Ka whakaputa i nga kōpura he rereke te ahua, he nui te maaka. Ahakoa he tangata whenua no Amerika Andes, He momo tino kai puta noa i te ao.. Ko te tikanga ka maoa, ka kainga.
Ko te rīwai reka
He tipu ka puta he kōpura kikokore ka tunua he rite te kakano ki te rīwai, engari he tino reka te reka. He tangata whenua ano ki te whenua o Amerika, he tino rongonui i te ao katoa. Ka rite ki o mua, ka maoa, ka kainga.
Karoti
He pakiaka angiangi, ka taea te kai, he karaka te nuinga o te tae, he nui te huaora C. No te whenua "Eurasia" he kōpura hoki e kainga ana puta noa i te ao. Ka taea te kai mata, te tunu ranei i nga huarahi rereke.
Yucca
He tipu ka whakaputa i nga pakiaka ngongo he rereke te rahi, he matotoru te uhi o waho me te pokapu he ma, he kowhai ranei, i runga i te momo. He tangata whenua no Amerika ngahuru me te nui o te māngaro.. Ka kainga kia maoa, ka whakamahia tona maaka ki nga momo takahanga.
Peonia
He momo tipu rongonui e whakaputa ana i nga puawai ataahua, nui, kanapa te tae. No te Iberian Peninsula, ka puta he kōpura ka taea te whakatipu tipu.
Pupa
He tipu e whakaputa ana i nga kōpura kikokiko me te ahua porotaka me te tohu o te tae papura me te kakara reka. I runga i te momo momo, ka taea te kai nga rau me nga kōpura (mata, maoa ranei). He momo tino nui na te mea ka whakamahia tetahi o ona momo mo te huka.
Nepo
Kei te mohiotia ano he rarihi ma, he tangata whenua no te whenua o Ahia. He rongonui te kai i te nuinga o te ao, ka kainga matatia, ka whakamahia ona rau kuao hei huamata.
Rarihi
He tipu ahua tere te tipu e whakaputa ana i te whero, he paku ngangau, he iti te maaka o nga purapura. Ka kainga mata noa.
Dalia
E tohu ana ratou i te roopu o nga tipu taketake o Amerika Waenga he rongonui ratou i roto i te ahumahi putiputi mo o ratou puawai ataahua. Ka whakaputahia he kōpura e whakamahia nuitia ana hei whakatipu.
Araraka
He huawhenua pakiaka no nga Andes o Amerika he nui te warowaiha. E mohiotia ana ano ko te karoti ma, na te nui o te kiko o te māngaro hei whakauru noa i roto i nga hupa, puree, me etahi atu whakaritenga kai.
Ka kite koe, he nui te maha o nga kōpura i tua atu i era e mohiotia ana. Ko te tumanako ma enei korero ka taea e koe te ako ake he aha te kopura, ona ahuatanga, momo, hiranga me ona tauira.
Hei tuatahi ki te korero